Sağlıklı Şehir Olmak-10 Haziran 2017 tarihli yazım

1987 yılında başlayan bir serü-

venin yolcularıyız. Yaşadığımız

şehirleri “sağlıklı şehir” yapmak

için uğraşıyoruz. Dünya Sağlık Örgütü

(DSÖ)’nün ortaya koyduğu temel ilkelerden

yola çıkıldı. Ancak yol o kadar

uzundu ki ve dünya o kadar çeşitli

yaşam ortamlarına sahip ki temel

ilkeleri destekleyen, zenginleştiren

binlerce yeni gösterge, hedef, strateji,

uygulama, ölçme ve değerlendirme

yöntemleri ortaya çıktı. Sağlıklı birey

derken, şimdi sloganımız “sağlıklı

dünya”.

1993 yılında Türkiye’de başlayan sağ-

lıklı şehirler projesi ile 1996 yılında

tanıştım. Bugüne kadar çok sayıda

şehrimizin sağlığının geliştirilmesi çalışmalarında

yer aldım. Ve Türkiye’de

“şehir sağlığı” kavramını yerleştiren ki-

şiyim. Rahatlıkla şunu söyleyebilirim;

geldiğimiz noktada, 2005 yılında

kurulma sürecinde katkı verdiğim

Türkiye Sağlıklı Kentler Birliği ile artık

bir şehrin sağlığını izleyebilir, değerlendirebilir

ve tavsiyeler verebilir kapasiteye

ulaştık.

Bir şehrin sağlığını ortaya koyan temel

basamaklarımız şunlardır:

1-Sağlıklı Şehir Göstergeleri

2-Sağlıklı Şehir Profili

3-Şehir Sağlığını Geliştirme Planı

En önemli soru bunları nereden

sağlayacağız, nasıl yapacağız, kime

yaptıracağız? Aslında cevap çok basit:

“Herşey elinizin altında, biraz daha

dikkatli bakarsanız göreceksiniz. Bu

işi sizden başka kimse yapamaz.” Evet,

herhangi bir nedenle veya amaçla

yaptığınız günlük çalışmalarınız, topladığınız

sayısal-sözel veriler, saha

çalışmaları, hazırladığınız raporlar/

yıllıklar, elde ettiğiniz kanıtlar, ulusal

ve uluslararası kurum ve kuruluşların

verileri. Bunların hepsi sizin yukarı-

daki üç basamağı gerçekleştirmeniz

için yeterlidir.

Sevgili Kentli Dergisi takipçimiz;

“İyi söylüyorsun, güzel söylüyorsun da

neden yapalım, kazancımız ne, zor bir

iş, bizim başka işlerimiz de var, bilim

adamlarının işi vb.” dediğinizi duyar

gibiyim. Evet, bilim adamlarından

destek almadan yapamayacağınız

bölümler de olacak. Ama başlangıç

çok kolay, Sağlıklı Kentler Birliği, ben

ve danışma kurulunun diğer üyeleri

her an yanınızdayız. Diğer “daha

bilimsel konular” için bu sayımızda

tanışacağınız kişilerden sizlere destek

vermelerini isteyeceğiz.

2018 yılında Sağlıklı Şehirler Projesi’nin

yeni bir dönemi başlayacak. Türkiye’deki

tüm şehirlerin bu döneme

hazırlıklı girmesini, Avrupa ve dünya

çapında sağlıklı şehir yarışına hazırlıklı

olmalarını ve kazanan şehirlerimizle

gurur duymayı istiyoruz. Bu amaçla

“Sağlıklı Şehir Göstergeleri ve Sağlıklı

Şehir Profili” konularını kapsayan eğitimlerimizi

başlattık. Bunları Türkiye’ye

yaygınlaştırmayı planlıyoruz. Ardından

“Şehir Sağlığını Geliştirme Planı” eğitimlerine

başlayacağız. Ev sahipliğiniz

bize güç verecektir.

Türkiye’deki şehirlerimizin sağlığını

ölçmek için dünya, Avrupa Bölgesi

ve diğer alanlarda geliştirilmiş ölçüm

yaklaşımlarını inceledik. Bilimsel

ayrımlara gittik, yerel yöneticilerle

temel uluslararası kriterlerden uzaklaşmadan

“Türkiye’ye özgü” yaklaşımları

belirledik. İlgili Bakanlıklarımız

(Sağlık, Çevre ve Şehircilik, Kalkınma

başta olmak üzere), TÜİK, Türkiye Belediyeler

Birliği ve bölgesel kurum,

kuruluşlarla çalışmalar yaptık. Amacımız,

şehirlerin sağlıklarını ölçme

için gereken veri kaynağına kolaylıkla

ulaşabilmeleri, şehirlerle, bölgelerle,

Türkiye ve diğer ülkelerle kendilerini

kıyaslayabilmeleri. Bu bir yarışı da

beraberinde getirebilir, yarışın ödülü

özendirme, teşvik etme, proje kaynaklarından

yararlandırma gibi şeyler

olabilir. Ama ben daha fazla şey söyleyemem,

Dergimizin bu sayısında bazı

ipuçlarına ulaşabilirsiniz.

Zevkli bir okuma diliyorum.

Sevgiyle kalın.